New GST rates agriculture:શુ નવા GST દર પર ખેડૂતોને કેટલો ફાયદો થીયો ? જાણો વિગતવાર માહિતી
ભારત ના કેન્દ્રીય કૃષિ મંત્રી શ્રી શિવરાજ સિંહ ચૌહાણએ જણાવ્યું કે નવા GST દર કૃષિ ક્ષેત્ર અને ખેડૂતોની સમૃદ્ધિ માટે વરદાન સાબિત થશે. કૃષિ મશીનો, ખાતરો, જંતુનાશકો, ડેરી ઉત્પાદનો, ફૂડ પ્રોસેસિંગ અને અન્ય ઘણા ક્ષેત્રોમાં દરોમાં ઘટાડો થતાં ખેડૂતોને સીધો ફાયદો થશે.
ભારતની અર્થવ્યવસ્થામાં કૃષિની ભૂમિકા સર્વોચ્ચ છે. દેશની મોટી વસ્તી ખેતી અને તેના સંબંધિત કાર્યો પર આધારિત છે. આવાં સમયમાં GST દરોમાં ઘટાડો ખેડૂતો અને કૃષિ ક્ષેત્ર માટે એક ઐતિહાસિક અને ક્રાંતિકારી નિર્ણય ગણાય છે. આ માત્ર ખેડૂતોના જીવનને સરળ બનાવશે નહીં, પરંતુ સમગ્ર કૃષિ અર્થતંત્રને નવી દિશા આપશે.
કૃષિ યાંત્રિકીકરણમાં GST દર
ટ્રેક્ટર પર રાહત
નાના અને મધ્યમ ખેડૂતો માટે ટ્રેક્ટર ખેતીની રીઢ ગણાય છે. અત્યાર સુધી ટ્રેક્ટર અને તેના સ્પેર પાર્ટ્સ પર ઊંચા GSTના કારણે ખેડૂતોને મોટો ખર્ચ કરવો પડતો હતો. હવે:
- ટ્રેક્ટર (<1800 cc) પર GST માત્ર 5%
- સ્પેરપાર્ટ્સ જેમ કે ટાયર, ટ્યુબ, હાઇડ્રોલિક પંપ વગેરે પર પણ 5% GST
લાભ
- ટ્રેક્ટર સસ્તા બનશે – નાના ખેડૂતો પણ ટ્રેક્ટર ખરીદી શકશે.
- ખેતી ખર્ચ ઘટશે – મજૂરીની જરૂરિયાત ઓછી થશે.
- ઉત્પાદકતા વધશે – ઓછી મજૂરીથી વધુ વિસ્તાર પર ખેતી શક્ય.
અને કાપણી અને સિંચાઈ મશીનરી
- સ્પ્રિંકલર્સ, ટપક સિંચાઈ સિસ્ટમ, લણણી મશીનરી – 12% થી ઘટીને 5% GST
- 15 HP થી વધુ પાવર ધરાવતા ડીઝલ એન્જિન, થ્રેશિંગ મશીનરી, ખાતર મશીનો – હવે માત્ર 5% GST
કૃષિ યાંત્રિકીકરણ જૂના અને નવા GST દર કૃષિ યાંત્રિકીકરણ કેટલો ફેર પડ્યો
અંદાજિત કિંમત
| કૃષિ મશીનરી / સાધન | મૂળ કિંમત (રૂ.) | વર્તમાન GST દર @12% (રૂ.) | કુલ ખર્ચ (12% GST સહિત) (રૂ.) | સુધારેલ GST દર @5% (રૂ.) | કુલ ખર્ચ (5% GST સહિત) (રૂ.) | બચત (રૂ.) |
| ટ્રેક્ટર 35 HP | 5,80,000 | 69,600 | 6,50,000 | 29,000 | 6,09,000 | 41,000 |
| ટ્રેક્ટર 45 HP | 6,43,000 | 77,160 | 7,20,000 | 32,150 | 6,75,000 | 45,000 |
| ટ્રેક્ટર 50 HP | 7,59,000 | 91,080 | 8,50,000 | 37,950 | 7,97,000 | 53,000 |
| ટ્રેક્ટર 75 HP | 8,93,000 | 1,07,160 | 10,00,000 | 44,650 | 9,37,000 | 63,000 |
| પાવર ટીલર 13 HP | 1,69,643 | 20,357 | 1,90,000 | 8,482 | 1,78,125 | 11,875 |
| ડાંગર રોપણી મશીન (4 હરોળ) | 2,20,000 | 26,400 | 2,46,400 | 11,000 | 2,31,000 | 15,400 |
| મલ્ટીક્રોપ થ્રેશર (4 ટન/કલાક) | 2,00,000 | 24,000 | 2,24,000 | 10,000 | 2,10,000 | 14,000 |
| પાવર વીડર 7.5 HP | 78,500 | 9,420 | 87,920 | 3,925 | 82,425 | 5,495 |
| ટ્રેલર 5 ટન ક્ષમતા | 1,50,000 | 18,000 | 1,68,000 | 7,500 | 1,57,500 | 10,500 |
| બીજ સાથે ખાતર ડ્રીલ (11 ટાઇન્સ) | 46,000 | 5,520 | 51,520 | 2,300 | 48,300 | 3,220 |
| બીજ સાથે ખાતર ડ્રીલ (13 ટાઇન્સ) | 62,500 | 7,500 | 70,000 | 3,125 | 65,625 | 4,375 |
| હાર્વેસ્ટર કમ્બાઇન (14 ફૂટ કટર બાર) | 26,78,571 | 3,21,428 | 30,00,000 | 1,33,928 | 28,12,500 | 1,87,500 |
| સ્ટ્રો રીપર 5 ફૂટ | 3,12,500 | 37,500 | 3,50,000 | 15,625 | 3,28,125 | 21,875 |
| સુપર સીડર 8 ફૂટ | 2,41,071 | 28,929 | 2,70,000 | 12,053 | 2,53,125 | 16,875 |
| હેપી સીડર 10 ટાઇન્સ | 1,51,786 | 18,214 | 1,70,000 | 7,589 | 1,59,375 | 10,625 |
| રોટાવેટર 6 ફૂટ | 1,11,607 | 13,392 | 1,25,000 | 5,580 | 1,17,187 | 7,812 |
| બેલર સ્ક્વેર 6 ફૂટ | 13,39,286 | 1,60,714 | 15,00,000 | 66,964 | 14,06,250 | 93,750 |
| મલ્ચર 8 ફૂટ | 1,65,179 | 19,821 | 1,85,000 | 8,258 | 1,73,437 | 11,562 |
| ન્યુમેટિક પ્લાન્ટર 4 રો | 4,68,750 | 56,250 | 5,25,000 | 23,437 | 4,92,187 | 32,812 |
| સ્પ્રેયર ટ્રેક્ટર માઉન્ટેડ (400 લિટર) | 1,33,929 | 16,071 | 1,50,000 | 6,696 | 1,40,625 | 9,375 |
આ બદલાવ સિંચાઈ ખર્ચ ઘટાડશે, પાણી બચાવશે અને પાક કાપણી વધુ કાર્યક્ષમ બનાવશે.
ખાતરો અને જંતુનાશકોમાં GST દર
રાસાયણિક ખાતર કાચા માલ
- એમોનિયા, સલ્ફ્યુરિક એસિડ, નાઇટ્રિક એસિડ – 18% થી ઘટીને 5% GST
- આ પગલાંથી ખાતર ઉત્પાદન સસ્તું થશે અને ઇન્વર્ટેડ ડ્યુટી સ્ટ્રક્ચરની સમસ્યા દૂર થશે.
બાયો-જંતુનાશકો અને સૂક્ષ્મ પોષક તત્ત્વો
- 12% થી ઘટીને 5% GST
- ખેડૂતોને પર્યાવરણમિત્ર ખેતી તરફ વળવા પ્રોત્સાહન મળશે.
- જમીનનું સ્વાસ્થ્ય સુધરશે, પાકની ગુણવત્તા વધશે.
નાના ખેડૂતો માટે ફાયદો
સરકારના રાષ્ટ્રીય કુદરતી ખેતી મિશન હેઠળ FPO અને નાના ખેડૂતોને સીધી મદદ મળશે.
ડેરી ક્ષેત્રમાં GST દર
- દૂધ અને ચીઝ પર કોઈ GST નહીં
- માખણ, ઘી – 12% થી ઘટીને 5% GST
- દૂધના ડબ્બા (લોખંડ/સ્ટીલ/એલ્યુમિનિયમ) – હવે માત્ર 5% GST
અસર
- દૂધ ઉત્પાદકોને સીધો ફાયદો.
- ગ્રાહકો માટે દૂધ અને ડેરી ઉત્પાદનો સસ્તા.
- સ્વદેશી ડેરી ઉદ્યોગ વધુ મજબૂત બનશે.
જળચર ઉછેરમાં GST દર
- તૈયાર/સુકવેલી માછલી – 12% થી ઘટીને 5% GST
ફાયદા
- માછલી ઉછેરને પ્રોત્સાહન મળશે.
- ગ્રામ્ય અને તટવર્તી વિસ્તારોમાં રોજગાર સર્જાશે.
- દેશની પ્રોટીન સુરક્ષા મજબૂત બનશે.
ફળો, શાકભાજી અને ફૂડ પ્રોસેસિંગમાં GST દર
તૈયાર અને સંરક્ષિત ઉત્પાદનો
- ફળો, શાકભાજી, સૂકા મેવા – 12% થી ઘટીને 5% GST
સીધો ફાયદો
- ગ્રાહકોને સસ્તા ભાવે ફળ-શાક મળે.
- ખેડૂતોને સારી કિંમત મળે.
- કોલ્ડ સ્ટોરેજ અને પ્રોસેસિંગ ઉદ્યોગને પ્રોત્સાહન મળે.
નિકાસને પ્રોત્સાહન
આ બદલાવથી ભારત કૃષિ-નિકાસ હબ તરીકે ઉભરશે. પ્રોસેસ્ડ ફૂડની આંતરરાષ્ટ્રીય માંગ વધશે.
મધમાખી ઉછેરમાં GST દર
- કુદરતી મધ – હવે ઓછા ભાવે ઉપલબ્ધ
- કૃત્રિમ મધ (મિશ્રિત સહીત) – 18% થી ઘટીને 5% GST
ફાયદા
- મધમાખી ઉછેર કરતા ખેડૂતો અને SHG ને મદદ
- આદિવાસી સમુદાયને રોજગારની તકો
- સ્વદેશી મધની નિકાસ વધશે
તેંદુના પાંદડામાં GST દર
- તેંદુના પાંદડા – 18% થી ઘટીને 5% GST
અસર
- ઓડિશા, મધ્યપ્રદેશ અને છત્તીસગઢના આદિવાસીઓની આજીવિકા મજબૂત
- પાનના વેપારમાં પારદર્શિતા અને આવકમાં વધારો
સૌર ઉર્જા ઉપકરણોમાં GST દર
- સૌર સિંચાઈ ઉપકરણો – 12% થી ઘટીને 5% GST
લાભ
- સિંચાઈ ખર્ચ ઘટશે
- ડીઝલ-આધારિત પંપની જગ્યાએ સૌર પંપોનો ઉપયોગ વધશે
- પાણી બચત અને પર્યાવરણ સંરક્ષણ શક્ય બનશે
કૃષિ GST દર વ્યાપક અસર
- ટ્રેક્ટર અને મશીનો સસ્તા
- સિંચાઈ સાધનો સરળતાથી ઉપલબ્ધ
- બાયો-જંતુનાશકો અને ખાતરો સસ્તા
- ફળો, શાકભાજી, સૂકા મેવા ઓછા ભાવે
- દૂધ અને ચીઝ પર શૂન્ય GST
- ખાદ્ય પ્રોસેસિંગ ઉદ્યોગને બૂસ્ટ
- નિકાસ વધશે
- ખેડૂતોનો નફો વધશે
એકંદરે કૃષિમાં GSTનું તર્કસંગતકરણ ખેડૂત-મૈત્રીપૂર્ણ, ગ્રામીણ-કેન્દ્રિત અને ટકાઉપણું-કેન્દ્રિત સુધારો સાબિત થશે, કારણ કે તે ખેડૂતોના ખર્ચમાં ઘટાડો કરશે, સહકારી સંસ્થાઓ અને FPOને પ્રોત્સાહન આપશે અને દેશની ખાદ્ય સુરક્ષાને મજબૂત બનાવશે. ખાતરના ખર્ચમાં ઘટાડાથી ખેતીની ઉત્પાદકતા વધશે, કોલ્ડ સ્ટોરેજ અને કૃષિ-પ્રક્રિયા ઉદ્યોગને ગતિ મળશે અને ખેતીમાં યાંત્રિકીકરણ વધશે. આ સાથે જ એક્વાકલ્ચર, ડેરી ફાર્મિંગ અને તેના સંકળાયેલા સહકારી સંગઠનો વધુ નફાકારક બનશે, જેના કારણે આપણા ખાદ્ય ઉત્પાદનો આયાતી ખાદ્ય પદાર્થો અને પેકેજ્ડ ખોરાક સામે વધુ સ્પર્ધાત્મક બનશે, અને આત્મનિર્ભર ભારત માટે સ્થાનિક ખાદ્ય ઉત્પાદનને વૈશ્વિક સ્તરે વધુ મજબૂત સ્થાન મળશે.
આવીજ ખેતી ની નવી નવી માહિતી જાણવા માટે અમારા વોટ્સએપ્પ ગ્રુપ માં જોડાવ